Πολλοί πονοκέφαλοι προξενούνται μόνο σε ορισμένες καταστάσεις ή έχουν σχέση με μια ειδική αίτια ή ασθένεια. Στη συνέχεια θα γνωρίσουμε τους πιο κοινούς απ’ αυτούς:
Καταθλιπτικός πονοκέφαλος: Το όνομα αυτό δόθηκε από μερικούς γιατρούς σε χρόνιους πονοκέφαλους πού προέρχονται από την ένταση όταν συνοδεύονται από άλλα συμπτώματα όπως είναι η διαρκής κούραση, η αϋπνία και το συνεχές κλάμα. Ο καταθλιπτικός πονοκέφαλος εμφανίζεται συχνά, περισσότερο έντονος στην αρχή των διακοπών, των γιορτών ή του Σαββατοκύριακου. Τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα προσφέρουν αποτελεσματική ανακούφιση.
Η μέθη: ίσως να προκαλέσει πονοκέφαλο. Ίσως όχι. Αν προκαλέσει πονοκέφαλο είναι συνήθως αγγειακός. Η θεραπεία: Πάρτε 2 ασπιρίνες και 1 φλιτζάνι καφέ και περιμένετε. Συνήθως το κεφάλι ανακουφίζεται γρήγορα, άλλα όμως επακόλουθα της μέθης όπως είναι η κούραση, η αναγούλα και ούτω καθεξής ίσως να διαρκέσουν για 12 ώρες ίσως και περισσότερο.
Ορμονικός πονοκέφαλος: Τις περισσότερες φορές είναι αγγειακός και μοιάζει με την ημικρανία,έχει σχέση δε με την εμμηνόρροια. Συνήθως συμβαίνει όταν οι δύο ορμόνες,τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη φθάνουν στο χαμηλότερό τους επίπεδο μία ή τρεις μέρες πριν από την εμμηνόρροια. Οι γυναίκες που πάσχουν από ημικρανίες συχνά αναφέρουν μια μηνιαία κρίση ενώ άλλες έχουν ημικρανία μόνο τις μέρες της περιόδου. Η εμμηνόπαυση εξάλλου έχει σχέση με τους πονοκέφαλους. Σύμφωνα με μερικούς γιατρούς, οι πονοκέφαλοι αυτοί μπορούν να εξαφανιστούν ίσως με τη βοήθεια συνθετικών ορμονών.
Πονοκέφαλος του αγοραστού: Ο πονοκέφαλος αυτός είναι αγγειακός και προκαλείται από τη μείωση του σακχάρου στο αίμα. Δεν χρειάζεται βέβαια να τρέξετε γι’ αυτό στο διπλανό φαρμακείο. Εκείνο που πρέπει να κάνετε είναι να παίρνετε ένα πρόγευμα πλούσιο σε υδατάνθρακες και δε θα χετε κανένα πρόβλημα είτε περιδιαβάζετε στο δρόμο, είτε κάθεστε ατό γραφείο σας. Αν αισθάνεστε κουρασμένες και η σκέψη σας είναι αργή κι αν νιώθετε ένα πονοκέφαλο να σβουρίζει και να προσβάλλει το κρανίο σας, για να νιώσετε καλύτερα σχεδόν αμέσως, φάτε κάτι, κατά προτίμηση πλούσιο σε πρωτεΐνες. Αν έχετε συχνά το είδος αυτό του πονοκεφάλου, πιθανόν να έχετε μια τάση για υπογλυκαιμία και θα έπρεπε να παίρνετε πρόγευμα πλούσιο σε πρωτεΐνες και κατά τη διάρκεια
της ημέρας κατά συχνά διαστήματα, να παίρνετε πρόχειρα φαγητά που περιέχουν πρωτεΐνες. Το σύστημα αυτό θα κρατήσει το επίπεδο του σακχάρου στο αίμα σε ομαλά επίπεδα, σ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας.
Αλλεργικός πονοκέφαλος: Ό πονοκέφαλος αυτός προκαλείται από διάφορα αλλεργικά συμπτώματα όπως είναι η ρινική συμφόρηση που οφείλεται σε ρινικό κατάρρου, ή μπορεί να είναι μια άμεση αλλεργική αντίδραση. Ό πονοκέφαλος μπορεί να προκληθεί είτε από διόγκωση των αγγείων του αίματος ή των αρτηριών ή από μυϊκή ένταση. Υποπτευόμαστε αλλεργική
προέλευση, όταν εκείνος που υποφέρει παρουσιάζει αλλεργικά συμπτώματα και αν οι πονοκέφαλοι του παρουσιάζονται μετά από κάποιο φαγητό ή μετά από εισπνοή αερίων ή καπνού, σκόνης ή γύρης λουλουδιών. Η θεραπεία είναι ή αποφυγή όλων όσων στοιχείων προκαλούν την αλλεργία.
Πονοκέφαλος που προέρχεται από τον καφέ: Ο πονοκέφαλος που προέρχεται από τα επακόλουθα της καφεΐνης είναι συνήθως του αγγειακού τύπου, παρατηρείται δε σε πρόσωπα πού πίνουν καφέ σε μεγάλες ποσότητες: έξι έως δέκα φλιτζάνια την ήμερα ή και περισσότερα. Όταν ο καφές λαμβάνεται σ’ αυτή την ποσότητα γίνεται εθιστικός, έτσι, εκείνου που του έχει γίνει απαραίτητος ο καφές θα υποφέρει από ποικίλα επακόλουθα, όπως ο πονοκέφαλος, όταν θα πρέπει να μείνει χωρίς καφέ 2 ή 3 ώρες. Αν και τα συμπτώματα μπορούν προσωρινά να ανακουφιστούν παίρνοντας ένα φλιτζάνι καφέ, η μόνη μόνιμη θεραπεία είναι να ελαττώσετε τον καφέ που παίρνετε σε 3 ή και λιγότερα φλιτζάνια την ήμερα.
Pινικός πονοκέφαλος : Όπως φανερώνει και η λέξη, είναι ένας τύπος πονοκέφαλου που προέρχεται από τον ερεθισμό ή το πρήξιμο των ρινικών κοιλοτήτων. (Όχι όμως και απαραίτητα). Οι κοιλότητες αυτές βρίσκονται στα οστά του μετώπου και των μήλων του προσώπου και συνδέονται με το αναπνευστικό σύστημα. Συνήθως δεν περιέχουν τίποτε άλλο έκτος από αέρα, κάποτε όμως προσβάλλονται και γεμίζουν με πύων. Μερικοί ασθενείς με πολύ γεμάτες τις κοιλότητες αυτές δεν αισθάνονται καθόλου πόνο, άλλοι παραπονούνται ότι νιώθουν να πνίγονται καθώς και μια πίεση, ενώ άλλη ομάδα ασθενών αναφέρει πολύ οδυνηρούς και ανυπόφορους ρινικούς πόνους.
Οι περισσότεροι ειδικοί στον πονοκέφαλο, πιστεύουν πως ο πονοκέφαλος αυτού του είδους είναι μερικώς μια συναισθηματική αντίδραση (αισθήματα ανυπομονησίας, φόβου, αποστροφής του ίδιου του εαυτού τους κτλ, τα οποία μαζί με την μόλυνση επιφέρουν τον πόνο πού διαφορετικά χωρίς αυτά μόνο
μια ήπια ενόχληση θα υπήρχε). Εν τούτοις οποιοδήποτε κι αν είναι το συναισθηματικό μέρος των πονοκέφαλων αυτών, συνήθως, φεύγουν μόλις θεραπευτεί η μόλυνση των ρινικών κοιλοτήτων. Προειδοποίηση: Η οξεία φλόγωση των ρινικών κοιλοτήτων πρέπει να θεραπεύεται από ειδικό γιατρό.
Σεξουαλικός πονοκέφαλος: Συμβαίνει και στα δύο φύλα, αν και μία μορφή του πονοκεφάλου αυτού, εκείνη μετά τη συνουσία, είναι πιο κοινή στις γυναίκες. Αυτή είναι μια κρίση αγγειακή, της μορφής της ημικρανίας η οποία συμβαίνει σχεδόν αμέσως μετά τον οργασμό και διαρκεί από λίγα λεπτά έως πολλές ώρες. Έχουν δοθεί διάφορες εξηγήσεις για τον πονοκέφαλο αυτού του είδους ότι είναι δηλαδή μια «αυτοτιμωρία» σε συναισθήματα που έχουν παραβιαστεί, ή προήλθε ίσως από συναισθήματα απογοήτευσης. Οι εξηγήσεις αυτές όμως είναι μόνο υποθέσεις. Κανείς δεν καταλαβαίνει εντελώς τον τύπο αυτού του πονοκεφάλου πολύ δε λιγότερο, το άτυχο θύμα.
Πονοκέφαλος του Σαββατοκύριακου ή των διακοπών:
Μπορεί να προκληθεί σχεδόν οποιαδήποτε στιγμή όταν οι πιέσεις της καθημερινής ζωής ξαφνικά μας αφήνουν και είμαστε επιτέλους ελεύθεροι να ξεκουραστούμε και να διασκεδάσουμε. Και όμως! Να ο πονοκέφαλος. Είχατε μήπως ένα πολυάσχολο Σάββατο με πολλά τρεξίματα και μετά τρέχατε έξαλλη να ετοιμαστείτε για το πάρτι; Ο πονοκέφαλος θα επιμείνει μέχρι την Κυριακή, όταν υποσχεθήκατε στον εαυτό σας να μείνετε στο σπίτι χωρίς να κάνετε απολύτως τίποτα. Μερικοί απ’ αυτούς τους πονοκέφαλους ίσως είναι αλλεργικές ημικρανίες πού δημιουργούνται γιατί μειώθηκε η δραστηριότητα σας. Άλλοι ίσως είναι κρίσεις που προέρχονται από συναισθήματα θυμού ή απόρριψης που συμβαίνουν όταν «θα έπρεπε» να αισθάνεστε χαρούμενη ενώ αντίθετα εσείς νοιώθετε απογοητευμένη και κάνετε κριτική του εαυτού σας. Οι ειδικοί γιατροί για τον πονοκέφαλο συμβουλεύουν όσους υποφέρουν από πονοκέφαλο του Σαββατοκύριακου, να μη ακολουθούν διαφορετικό πρόγραμμα τις μέρες που έχουν αργία αλλά θα πρέπει να ξυπνούν την ίδια ώρα με τις άλλες μέρες και να γευματίζουν την ίδια ώρα όπως κάνουν κάθε μέρα. Αν χρειάζεστε επιπλέον ανάπαυση, πάρτε ένα μεσημεριανό υπνάκο αντί να ξυπνήσετε αργά το πρωί. Και, αν είναι δυνατόν, κανονίστε ώστε οι πιο πιεστικές μέρες να έρχονται στο μέσο της βδομάδας και όχι ακριβώς πριν από το Σαββατοκύριακο.
Πονοκέφαλος από την υπερένταση: Συμβαίνει σε άτομα που έχουν υψηλή πίεση του αίματος. Εντούτοις, διάφορες μελέτες πάνω σ’ αυτό, έχουν δείξει πως ο τύπος αυτός του πονοκεφάλου είναι περισσότερο ψυχολογικός παρά σωματικός. Σε μια μελέτη δύο ομάδες από υπερτασικούς ασθενείς (η μία ενήμερη της κατάστασης και ή άλλη όχι) ρωτήθηκαν αν υποφέρουν από πονοκέφαλους. Μόνο 15% από τη μη ενημερωμένη ομάδα ανάφερε ότι είχε πονοκέφαλους, ενώ από την άλλη ομάδα δήλωσαν 75 άτομα από τα 100 πώς υποφέρουν απ’ αυτούς. Στην πραγματικότητα, ο πονοκέφαλος είναι κοινός μόνο σε περιπτώσεις σοβαρές υψηλής πίεσης του αίματος. Συνήθως
ο πόνος αρχίζει όταν ξυπνήσουμε το πρωί. Το πίσω μέρος της κεφαλής είναι το πιο συνηθισμένο μέρος και βαθμιαία εξαφανίζεται μετά από ώρες. Μια σοβαρά υπερτασική ασθενής θα υποφέρει τον πονοκέφαλο αν καθίσει αμέσως (αν είναι ξαπλωμένη), ή όταν σταθεί ίσια μετά από ένα σκύψιμο για να αγγίξει το πάτωμα.
Οδοντικός πονοκέφαλος: Ο πονοκέφαλος αυτός αποδίδεται στους πονοκέφαλους πού προέρχονται από την ένταση. Προκαλείται δε από πόνο ή ενόχληση στη σιαγόνα, στα δόντια ή στα ούλα. Κάποτε ο οδοντικός πονοκέφαλος εμφανίζεται προσωρινά εξαιτίας ενός δυνατού πονόδοντου που προκαλεί πόνο σ’ ολόκληρο το κεφάλι. Πιο συχνά εντούτοις, η κατάσταση προέρχεται από το τρίξιμο των δοντιών. Το τρίξιμο ή το σφίξιμο των δοντιών όταν έχει γίνει συνήθεια, έχει σαν αποτέλεσμα τους χρόνιους πονοκεφάλους. Οι οδοντίατροι συμβουλεύουν πως πρέπει να σταματήσει αυτό το ασυναίσθητο συνήθως τρίξιμο, πολλοί γιατροί όμως διαφωνούν. Το φαινόμενο αυτό πιστεύουν, είναι νευρικό ή ψυχολογικό και σαν τέτοιο θα έπρεπε να αντιμετωπιστεί από ψυχοθεραπευτή μάλλον παρά από οδοντίατρο.
Πονοκέφαλος από την υπερένταση των ματιών: Η υπερβολική κούραση των ματιών προκαλεί κάποτε πονοκέφαλο. Ο αστιγματισμός, όχι όμως και η απλή μυωπία, μπορούν να κάνουν τα μάτια να πονέσουν και ο πόνος αυτός θα μετατραπεί σε πονοκέφαλο που προήλθε απ’ αυτή την ένταση. Αν δουλεύουμε σε πολύ σκοτεινό ή πολύ φωτεινό μέρος, ή αν κάνουμε μια εργασία πού χρειάζεται πολλή συγκέντρωση, ο πονοκέφαλος είναι μοιραίο επακόλουθο. Η ασπιρίνη ανακουφίζει συχνά τόσο το κεφάλι όσο και τα μάτια, αλλά μόνο ο ειδικός οφθαλμίατρος μπορεί να συμβουλεύσει πως θα προλάβουμε την κατάσταση.